Iedereen kent ze wel: de artificial intelligence (AI) bots uit de Verenigde Staten. Ongetwijfeld is ChatGPT hiervan de populairste en meest bekende. Terwijl de Amerikanen er miljarden dollars per jaar tegenaan gooien in deze opkomende sector, gebeurt er in Europa nog vrij weinig op dit gebied. Maar hier komt binnenkort wellicht verandering in. Ons eigen kikkerlandje is namelijk van plan om een AI-fabriek te bouwen.
Amerikanen nodig voor AI-chips
Europa heeft eerder al laten weten dat het de ambitie heeft om hét AI-continent van de wereld te worden. Hiervoor zorgde het al eerder voor belangrijke wetgeving, maar moet er wel nog verdere actie worden ondernomen. De Europese Unie is dan ook van plan om maar liefst zeven AI-fabrieken te bouwen op het continent. Nederland heeft inmiddels al laten weten dat het graag een AI-fabriek wil bouwen op eigen grondgebied en is bovendien bereid om een flink deel hiervan zelf te betalen.
Grote uitdagingen voor Nederland
De totale kosten voor zo’n fabriek kunnen flink in de papieren lopen. Deze worden namelijk geschat tussen de 200 tot 300 miljoen euro. Niet alleen is er een stuk grond en een pand nodig, maar ook een flinke stroomtoevoer, een sterke internetverbinding en heel erg veel hardware. En precies dat laatste is waarschijnlijk de grootste uitdaging voor ons Europeanen. Nederland is namelijk, net als de rest van Europa, afhankelijk van de belangrijkste AI-chipbouwers ter wereld: Nvidia en AMD.
Heeft Amerika voorrang?
Nu horen wij je denken, waar zit het probleem dan? Nou dat zit hem dus in de locatie waar ze gevestigd zijn. Doordat de vraag groter is dan de productie, kunnen deze bedrijven zelf kiezen aan wie ze hun producten verkopen. En omdat ze in Amerika gevestigd zijn, is het goed mogelijk dat bedrijven uit dat land voorrang zullen krijgen. Daarnaast zou het ook goed mogelijk kunnen zijn dat de Amerikaanse overheid zal eisen dat de beste AI-chips alleen binnen het land mogen worden verkocht, om zo de voorsprong te behouden op bijvoorbeeld Europa maar ook op China.
Met dit in het achterhoofd vond onze minister van Economische Zaken, Dirk Beljaarts, het een goed plan om de banden met deze twee producenten aan te halen. Deze actie is zeer waarschijnlijk van groot belang als Nederland in de nabije toekomst daadwerkelijk chips zal gaan inkopen bij deze bedrijven.
Eigen AI-bedrijf noodzakelijk om mee te kunnen ontwikkelen
Op dit moment zijn wij in Nederland nog sterk afhankelijk van de Amerikanen. Voor onze onderzoeken en ontwikkelingen op AI-gebied moet er ruimte worden gehuurd of ingekocht bij Amerikaanse datacenters. Het gevaar hiervan is dat ook zij wellicht voorrang kunnen geven aan bedrijven uit hun eigen land en wij dus niet altijd de ruimte hebben om diensten en producten te ontwikkelen. Voor de groei van deze sector op Europees grondgebied is het hebben van een eigen AI-bedrijf dan eigenlijk ook bittere noodzaak.
Nederland wil een AI-fabriek op eigen grond hebben, omdat het hiermee de ontwikkelingen in ons land verder kan stimuleren. Op deze manier kunnen wij Nederlanders in de toekomst wellicht leidend zijn op Europees grondgebied in deze sector. Deze keuze zou een logische zijn, omdat Nederland veel geld verdient aan de export van onze kennis over onder andere technologie. Maar de kosten die gemoeid zijn met het verkrijgen van deze grote hoeveelheden rekenkracht, zijn voor veel startups veel te hoog. En juist deze bedrijven komen vaak met de meest innovatieve ontwikkelingen en kunnen ons land verder op weg helpen op dit gebied.
Europese AI
Waar Amerikaanse bedrijven met een eigen AI-chatbot jaarlijks miljarden dollars investeren in de training ervan, zal dat in Europa niet gebeuren. Vermoedelijk zullen de investeringen op ons continent maximaal 1,5 miljard euro bedragen. Het is dan ook niet mogelijk om de concurrentiestrijd met hen aan te gaan. Wel zou Europa zich bijvoorbeeld kunnen richten op andere vlakken. Zo zou het wellicht een AI-chatbot kunnen ontwikkelen die vele malen energiezuiniger is of op een revolutionaire wijze zichzelf kan verbeteren zonder dat daar enorme financiële middelen voor nodig zijn. Soms scheppen beperkte middelen namelijk creatieve ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld de “goedkope” AI-chatbot vanuit China: DeepSeek.
